Có nhiều thông tin trên mạng cho rằng các loại thực phẩm giàu protein ‘là nguồn thức ăn lý tưởng cho tế bào ung thư, đẩy nhanh quá trình khối u phát triển’. Thực hư chuyện này thế nào?
Bác sĩ Nguyễn Quỳnh Tú, Khoa Ung thư tổng hợp, Viện Ung thư – Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 – cho biết có nhiều bệnh nhân ung thư lo sợ bệnh phát triển hoặc tái phát nên không dám ăn uống, dẫn đến sụt cân, suy dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Điều này cũng có thể khiến bệnh nhân không đủ sức khỏe để điều trị bệnh.
Một trong những sai lầm gặp ở rất nhiều bệnh nhân ung thư là quan niệm “thịt đỏ và các thực phẩm giàu protein như sữa, trứng… sẽ làm cho khối u phát triển nhanh hơn”. Do vậy, không ít bệnh nhân ung thư kiêng khem, không dám ăn hoặc hạn chế với các loại thực phẩm này.
Bác sĩ Tú cho biết đây là quan niệm sai lầm. Cho đến nay, các bằng chứng khoa học không ủng hộ quan điểm này. Protein là một yếu tố cơ bản giúp cơ thể làm lành vết thương, chống nhiễm khuẩn trong và sau phẫu thuật, hóa chất và xạ trị. Các thực phẩm giàu protein còn là nguyên liệu phục hồi lại khối cơ của cơ thể đã mất do quá trình hóa trị. Nhóm thực phẩm này giúp tăng khả năng ngon miệng trong khi người bệnh luôn chán ăn, ăn uống kém.
Dinh dưỡng đầy đủ năng lượng, giàu protein giúp người bệnh không suy mòn, nâng cao chất lượng cuộc sống.
Theo bác sĩ Tú, nhu cầu năng lượng ở người bệnh ung thư rất lớn, nhu cầu tối thiểu cần đạt 25-30kcal/kg/ngày. Trong một số trường hợp có thể phải lên đến 40-50kcal/kg/ngày. Trong đó, protein chiếm 15-20% tổng năng lượng; lipid chiếm 18-25%; glucid chiếm 60-70%; vitamin, khoáng chất và chất xơ ăn theo nhu cầu của người bình thường khỏe mạnh; nước: 2-3 lít mỗi ngày.
Bệnh nhân ung thư nên:
– Ăn đầy đủ các loại thịt, cá, trứng, sữa, tôm, cua; gạo, miến, bún, các loại rau củ…; dầu thực vật (dầu đậu nành, dầu lạc, dầu vừng…);
– Ăn nhiều rau xanh, quả chín nhiều chất xơ;
– Tăng cường bổ sung thực phẩm giàu Omega-3: cá hồi, dầu oliu…;
– Sử dụng các thực phẩm giàu vitamin E, C, A, Selen có khả năng chống oxy hóa như: cà rốt, giá đỗ, cà chua, rau ngót…
Riêng với thịt động vật, bác sĩ khuyên bệnh nhân ung thư nên ăn các loại thịt màu trắng (cá, gia cầm, chim), hạn chế thịt màu đỏ ở mức dưới 100g/ngày.
Bác sĩ Tú lưu ý những thực phẩm cần hạn chế là các thực phẩm chế biến ở nhiệt độ cao, bị cháy, thực phẩm chế biến sẵn, đóng gói như lạp sườn, xúc xích, thịt nguội… Hạn chế các chất kích thích, rượu, bia, thuốc lá; giảm muối.
Ngoài ra, người bệnh không nên dùng dầu mỡ rán đi rán lại nhiều lần, thực phẩm bị hư hỏng, đặc biệt các loại thực phẩm bị mốc. Các thực phẩm mốc thường có một số chất gây ung thư, đáng chú ý nhất là aflatoxin.
Ngoài ra, cần phài lưu ý một số loại phẩm màu và chất gây ngọt cũng có khả năng gây ung thư, do vậy các quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm cần tuân thủ một cách chặn chẽ.
Điều trị bệnh ung thư là một quá trình lâu dài, đòi hỏi người bệnh có một sức khoẻ tốt, vì vậy một chế độ ăn uống phù hợp đủ dinh dưỡng và năng lượng là điều vô cùng quan trọng để người bệnh ung thư đạt hiệu quả tốt nhất trong quá trình điều trị.